Zapraszam do zapoznania się z cylkem porad na temat tego w jaki sposób rozwijać mowę dziecka. Materiał został podzielony na najważniejsze zasady, którymi należy się kierować stymulując rozwój mowy naszych pociech. Artykuł będzie aktualizowany, dlatego zachęcam do powrotu na stronę. 

Zapraszam do śledzenia cyklu "Mamo Tato Ja Mówię" na portalach Facebook i Instagram pod #mamotatojamowie

Zasada 1. Mów, rozmawiaj, opowiadaj...

Jak najwięcej mów do dziecka. Rozmawiając z dzieckiem używaj prostych zdań. Utrzymuj kontakt wzrokowy. Zachowaj odpowiednie tempo wypowiedzi, nie za szybkie, ale też nie za wolne. Prezentuj desygnaty danego słowa. Pamiętaj, że „pies” może przybrać różne formy - może być obrazkiem w książce, pluszową zabawką, żywym zwierzęciem. Schemat nauki mowy przez dziecko jest podobny do tego, gdy uczymy się języka obcego.

I najważniejsze... Ciesz się z kontaktu. Baw się słowami i dźwiękami. Mów, rozmawiaj, opowiadaj, opisuj, śpiewaj. Jeśli nauka mowy stanie sie zabawą, dziecko chętnie zacznie w tej zabawie ucestniczyć.

Zasada 2 - słuchaj.

Rozwijając mowę dziecka należy pamiętać nie tylko o samym mówieniu, ale również o słuchaniu. Aktywne słuchanie, słuchanie ze zrozumieniem, parafrazowanie wypowiedzi, stosowanie pytań pomocniczych również wspomaga rozwój mowy. Dziecko będzie chętniej z nami rozmawiało, jeśli będzie czuło, że interesuje nas to co mówi. Zachecajmy do wspólnych rozmów, do prowadzenia dialogu. Słuchajmy, pytajmy i odpowiadajmy na pytania.

Zasada 3. Usprawniaj małą motorykę.

Czy wiesz, że w mózgu ośrodki odpowiedzialne za mowę znajdują się obok ośrodków odpowiedzialnych za pracę dłoni i jej palców? Usprawniając małą motorykę stymulujemy rozwój mowy. Wspierając rozwój mowy wydzieraj, przyklejaj, rozcieraj, maluj palcami i oczywiście o tym wszystkim opowiadaj ;)

Zasada 4. Jedz, gryź, żuj.

Dlaczego jedzenie i sposób w jaki to robimy jest ważne w rozwijaniu mowy?

Prawidłowy sposób przyjmowania pokarmów o odpowiedniej konsystencji rozwija i usprawnia mięśnie odpowiedzialne również za funkcje mowy.
Już niemowlęta poprzez ssanie i połykanie, a później gryzienie i żucie rozwijają mięśnie ustno-twarzowe, których odpowiednie napięcie i praca przyczyniają się do prawidłowego rozwoju mowy. Zaburzenia orofacjalne, takie jak zaburzenia koordynacji ssania, połykania i oddychania oraz osłabione napięcie mięśniowe stanowią zwykle zapowiedź późniejszych problemów z mową.
Podczas karmienia, a później samodzielnego przyjmowania posiłków ważny jest sposób ich podania, konsystencja, ale również postawa dziecka podczas jedzenia.
Jak powinny wyglądac posiłki dziecka? Posiłki powinny mieć konsystencję stałą, wymagającą odgryzania i żucia. Zdecydowanie powinniśmy zrezygnować z papek i przecierów. Papki nie wymagają gryzienia, papki wkładamy do buzi i połykamy. Jest to łatwy sposób, nie wymagający wysiłku. Mięśnie narządów mowy, tak jak każde inne mięśnie usprawnimy tylko pracą i ćwiczeniami, a najleprzymi ćwiczeniami mięśni narządów mowy dla małego dziecka jest jedzenie. Dlatego w chwili osiągnięcia przez malucha odpowiedniego wieku zrezygnujmy z papek na rzecz stałych pokarmów. Co to może być? Coś co przed połknięciem musimy dobrze pogryźć. Może to być mięso, skórki świeżego chleba, warzywa (polecam zwłaszcza świeżą marchewkę w całości). To na co trzeba zwrócić uwagę, to aby dziecko żuło symetrycznie jedną i drugą stroną.
Ważna jest również pozycja dziecka podczas spożywania posiłków. Dotyczy to zarówno dzieci w okresie niemowlęcym, jak i starszych. Meble powinny być dostosowane do wzrostu i zapewniać odpowiednią postawę. Pamiętajmy o podporze pod kończyny. Jeśli dziecko jest karmione, należy pamiętać o podawaniu pokarmu w linii środkowej, nie z boku.
Podczas karmienia łyżeczką należy zwrócić uwagę na to, aby dziecko ściągało samo pokarm z łyżki. Nie wlewamy pokarmu do otwartej buzi malucha. Taki sposób karmienia nie aktywizuje mięśni do pracy.
Podobnie wygląda sytuacja w przypadku spożywania płynów. Zdedycowane NIE mówimy wszystkim kubkom niekapkom. Takie narzędzia nie ćwiczą mięśni, a tylko je rozleniwiają. Dlatego chętnie przyłączam się do akcji #StopKubkomNiekapkom.

Zasada 5. Czytaj.

Czytanie nie tylko stymuluje rozwój mowy, ale również rozwija wyobraźnię i kształtuje empatię. Ma istotny wpływ na rozwój umysłu i osobowości dziecka. Należy czytać dziecku już od pierwszych dni życia. Nie jest wymówką to, że dziecko nie potrafi jeszcze czytać dlatego tego nie robi. To na rodzicach spoczywa odpowiedzialność pokazania dziecku świata. Od pierwszych dni życia rodzice powinni czytać dziecku, uczyć go współżycia z książką. Oczywiście materiał należy dostosować do wieku, ale jak to mówią „dla chcącego nic trudnego”. Obecnie na rynku jest ogromny wybór literatury i z pewnością każdy znajdzie coś dla siebie. Dlatego nie idziemy na łatwiznę, wyłączamy telewizory, tablety i komórki. Otwierami książki i czytamy. Pamiętajcie, że podczas czytania książek nie liczy się tylko tekst. Książki możemy czytać, możemy opowiadać ilustracje, możemy rozwijać wyobraźnię prowadząc rozmowy i wymyślając dalsze losy naszych bohaterów, książki mogą nasze dzieci dużo nauczyć. Odpowiednio dobrane pomogą poradzić sobie ze strachem, smutkiem, złością. Najważniejsze jest jednak to, że poprzez wspólne czytanie spędzacie czas razem. Tworzą się między Wami więzi, które są znane tylko Wam, dlatego tak wyjątkowe.

Zalety czytania:

• rozwijamy słownik bierny i czynny
• kształtujemy proces komunikowania się
• kształtujemy wyobrażnię
• rozwijamy emaptię
• uczymy radzić sobie z emocjami oraz nazywać te emocje
• spędzamy czas razem
• ćwiczymy koncentrację uwagi
• kształtujemy moralność
• ułatwiamy naukę czytania w przyszłości
• wzbogacamy wiedzę
• uczymy obcowania z książką i kształtujemy nawyk czytania w dorosłości

Zasada 6. Buduj prawidłowe relacje.

Więzi rodzinne mają ogromny wpływ na rozwój mowy dziecka. Przede wszystkich powinniśmy umożliwić dziecku poznawanie świata w atmosferze, miłości, zaufania, szacunku i bezpieczeństwa. Budując taką atmosferę w rodzinie więzi pomiędzy jej członkami są silne i trwałe. Chodzi nie tylko o relacje dziecko – rodzic, ale również rodzic – rodzic. Wszystkie zabiegi kierowane w stronę dziecka, czy to będą zabiegi pielegnacyjne, czy interakcje dydaktyczne lub społeczne powinny się odbwac w takiej właśnie atmosferze. Dodatkowo powinniśmy poświęcać dziecku swój czas. Wiem, że czas jest obecnie wartością deficytową. Wszyscy pędzimy do przodu, nie oglądając się często za siebie. Mówiąc, że powinniśmy poświęcać dziecku czas nie mam na myśli tylko zaspokajania potrzeb fizycznych, ale również zaspokajanie potrzeb emocjonalnych. Częste interakcje z dzieckiem, wspólne zabawy, rozmowy, spacery, tulenie, wyznawanie sobie uczuć, czytanie. Wszystkie te zachowania powinny wynikać ze szczerej chęci poznania i zrozumienia małego człowieka. Będzie to dodatkowy czynnik wpływajacy na prawidłowy rozwój dziecka, również rozwój mowy.